- Published in Γεωπάρκο Βίκου-Αώου
Γεωπάρκο Βίκου-Αώου
Το Γεωπάρκο Βίκου- Αώου βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου σε μια έκταση 1.200 τετ. χλμ. στους Δήμους Ζαγορίου και Κόνιτσας. Αποτελεί από το 2010 μέλος του Ευρωπαϊκού και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων και από το 2015 είναι ένα από τα Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO (UNESCO GLOBAL GEOPARKS). Περιλαμβάνει 62 οικισμούς, οι κάτοικοι των οποίων ασχολούνται ως επί το πλείστον με τον τουρισμό, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τη δασοπονία και τη μεταποίηση. Στον χώρο κυριαρχούν τα φαράγγια του Βίκου και του Αώου, τα ψηλά βουνά της Βόρειας Πίνδου και κυρίως η Τύμφη (υψ. 2497μ) και ο Σμόλικας (υψ. 2637μ), καθώς και οι ποταμοί Αώος, Βοϊδομάτης και Σαραντάπορος.
Η γεωλογική ιστορία του Γεωπάρκου αρχίζει πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια, στην αρχή της Ιουρασικής εποχής. Πετρώματα ιζηματογενή (ασβεστόλιθοι, δολομίτες, φλύσχης) και μαγματικά συγκροτούν τη γεωλογική δομή της περιοχής. Ταχείες ανοδικές κινήσεις, νεοτεκτονική δραστηριότητα και κλιματικές εναλλαγές προκάλεσαν έντονη διάβρωση του γεωλογικού υποβάθρου και μορφοποιήθηκε το τοπίο όπως το βλέπουμε σήμερα.
Αντιπροσωπευτικοί σχηματισμοί των γεγονότων της γεωλογικής ιστορίας της περιοχής, είναι οι 51 Γεώτοποι του Γεωπάρκου, που διακρίνονται σε επτά κατηγορίες {πηγές, τεκτονικές δομές (ρήγματα- πτυχές), ποτάμιες αναβαθμίδες, βραχοσκεπές, πανοραμικές θέσεις, καρστικές και παγετωνικές μορφές} και παρουσιάζουν ιδιαίτερο γεωλογικό ενδιαφέρον, σπανιότητα και ομορφιά.
Στο Γεωπάρκο συναντούμε πλούσια και πυκνά δάση, θαμνώνες, υποαλπικά λιβάδια και έντονα βραχώδεις περιοχές, ενώ οι δύο Δρακόλιμνες -με τους μύθους που τις συνδέουν- δίνουν μια σπάνια ομορφιά στο άγριο ορεινό τοπίο. Στο Γεωπάρκο φύονται 2.000 είδη φυτών, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται πολλά σπάνια και αρκετά ενδημικά είδη. Η άγρια πανίδα είναι πλούσια και αξιόλογη με χαρακτηριστικούς αντιπροσώπους το αγριόγιδο, την αρκούδα, τον λύκο, τη βίδρα, τον χρυσαετό και τον ασπροπάρη.
Οι ανθρωπογεωγραφικές ενότητες που συμπεριλαμβάνονται στο Γεωπάρκο Βίκου- Αώου ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη πολιτισμική τους ταυτότητα, έχοντας σήμερα αφήσει ως ίχνη τα αναρίθμητα μνημεία όλων των ιστορικών περιόδων και τον πλούτο πολλών αξιόλογων αρχιτεκτονικά κτισμάτων, βάσει των οποίων 34 οικισμοί έχουν χαρακτηριστεί «παραδοσιακοί». Στον πολιτισμικό πλούτο της περιοχής συγκαταλέγονται και τα θρησκευτικά μνημεία, όπως ναοί εντός και γύρω από τους οικισμούς της περιόδου από τον 16ο έως τον 19ο αι., καθώς και μοναστήρια χτισμένα σε απομακρυσμένες και δύσβατες περιοχές, όπως οι μονές Σπηλιώτισσας, Ρογκοβού και Σουδενών στο Ζαγόρι, αλλά και Στομίου, Μόλιστας, Μολυβδοσκέπαστης και Κλαδόρμης στην Κόνιτσα. Αναπόσπαστο κομμάτι του οικιστικού δικτύου της περιοχής και άριστο δείγμα της προβιομηχανικής τεχνολογίας και των Ηπειρωτών μαστόρων, η τέχνη των οποίων έφτασε στο αποκορύφωμά της τον 18ο και 19ο αιώνα, αποτελεί το πλήθος των διατηρημένων πέτρινων τοξωτών γεφυριών, όπως το γεφύρι του Πλακίδα και του Κόκορου στο Ζαγόρι καθώς και του Αώου και της Μαύρης Πέτρας στην Κόνιτσα.
Πολλές ορειβατικές και πεζοπορικές διαδρομές οδηγούν στις μεγάλες κορυφές του Σμόλικα, της Τύμφης και όλων των υπόλοιπων βουνών της περιοχής. Παλιά μονοπάτια, γεφύρια και πέτρινες σκάλες οδηγούν τον επισκέπτη σε τοπία απαράμιλλης ομορφιάς, μέσα από σηματοδοτημένα μονοπάτια που ενώνουν τα χωριά μεταξύ τους. Οι πολλοί δασικοί δρόμοι προσφέρονται για ποδήλατο βουνού, ενώ υπάρχει και πίστα απογείωσης για τους λάτρεις του παραπέντε.
Από το Γεωπάρκο διέρχεται ένα σημαντικό τμήμα του μεγάλου πεζοπορικού μονοπατιού της Περιφέρειας Ηπείρου (Epirus Trail: http://www.epirustrail.gr) και στο Γεωπάρκο διεξάγεται ο διεθνούς φήμης αγώνας ορεινού τρεξίματος «Zagori Mountain Running». Ανεξάντλητο περιηγητικό και επιστημονικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι χαράδρες του Αώου και του Βίκου. Τα νερά των ποταμών Αώου και Βοϊδομάτη ενδείκνυνται για υδάτινες αθλητικές δραστηριότητες, όπως ράφτινγκ και καγιάκ και οι ιαματικές πηγές του Γεωπάρκου (με νερό ή ατμό) παρέχουν στιγμές χαλάρωσης στον επισκέπτη.
H περιοχή αποτελεί πόλο έλξης για τους λάτρεις της αθλητικής σπηλαιολογίας –έχει καταγραφεί η ύπαρξη 300 σπηλαιοβαράθρων-, της αναρρίχησης και της παρατήρησης της χλωρίδας, της ορνιθοπανίδας και λοιπής άγριας πανίδας. Ενδιαφέρον, όσον αφορά τον γεω-τουρισμό, παρουσιάζουν οι δέκα γεω-διαδρομές και οι πέντε θεματικές ερμηνευτικές διαδρομές του Γεωπάρκου.
Φιλόξενα καταλύματα για διαμονή και χώροι εστίασης υπάρχουν σχεδόν σε όλους τους οικισμούς του Γεωπάρκου και στα βουνά λειτουργούν κατά την θερινή περίοδο τρία ορειβατικά καταφύγια.
Για περισσότερες πληροφορίες: http://vikosaoosgeopark.com
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΗΠΕΙΡΟΥ Α.Ε.
Πλ. Πύρρου & Μ. Αγγέλου 1
45332 Ιωάννινα
Τηλ. 2651036686, 2651083087
http://www.epirussa.gr